Blog

• İlk Şart:

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde aleyhinde dava açacağınız devletin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ ne taraf ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin yetkisini tanıyan bir devlet olması gerekir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin yetkisini tanımakta ve sözleşmeye taraftır.

• Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne taraf olan devletin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde güvence altına alınan hakları ihlâl eden bir “müdahalesi”, “ihmali” veya “eylemsizliği” olmalıdır.

• AİHM’ ye kimler başvurabilir?

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki temel haklardan biri veya birkaçının ihlâline maruz kalan gerçek kişiler veya özel kuruluşlar-şirketler Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvuruda bulunabilir.

• AİHM’ye kime karşı başvurulabilir?

AİHS’ ne taraf olan her devlet sözleşmenin ihlal edildiğine dair bir iddiası varsa diğer sözleşmeye taraf devlet ya da devletlere karşı AİHM’ de dava açabilir.

Davayı ancak AİHS’ni ihlâl eden bir devlete karşı açabilirsiniz. Bireyler, özel şirket ve kuruluşlar (tüzel kişiler) aleyhine AİHM’ e başvuramazsınız.

• AİHM ye başvuruda bulunmadan önce, ihlalin ortadan kalkması için ihlali gerçekleştiren devletin ulusal hukuk sisteminde sonuca elverişli içhukuk yolları tüketilmiş olmalıdır.

Türkiye aleyhine başvuruda bulunmak isteniyorsa; Ceza yargılamasında temyizin sonucuna kadar, hukuki ve idari yargılamada karar düzeltmenin sonucuna kadar hukuki başvurular yapılmalı yani öncelikle Türk Hukuk Sisteminde kişi hakkını aramalıdır.

Aşağıdaki istisnai şartlardan birisi var ise; İç hukuk yollarının tüketilmesi  şartının gerçekleşmesi beklenmeksizin başvuruda bulunulabilir.

• İç hukuk yollarının etkisiz olması,
• Yerleşmiş bir yargı içtihadının bulunması,
• Sözleşmeye aykırı yerleşmiş bir idari uygulamanın bulunması,
• Engelleyici bir yasanın bulunması,
• Davanın sürüncemede kalması (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. maddesi kapsamında “makul süre” ihlâli)

• AİHS’yi ihlal eden devletin iç hukuk yollarının tüketilmesinden itibaren 6 aylık hak düşürücü süre içerisinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvuruda bulunulmalıdır.

İç hukuk yollarında karar kesinleştikten sonra 6 aylık kesin süre içinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurmazsanız, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvuru hakkınızıkaybedeceksiniz.

• AİHM’ye Başvuru İçin Gerekli Belgeler

1. a) Başvuru formu için tıklayınız…

Bu formda yer alan bilgiler:

– Başvurucunun ismi, doğum tarihi, milliyeti, cinsiyeti, mesleği, adresi,

– Varsa temsilcisinin ismi, mesleği, adresi,

– Kendisine karşı başvuru yapılan yüksek sözleşmeci taraf, (devlet)

– Olayların kapsamlı anlatımı,

– Öne sürülen ihlallere ve dayanaklarına ilişkin açıklama,

– AİHS’nin 35. maddesinin 1. fıkrası ile kararlaştırılan kabul edilebilirlik koşullarının yerine getirildiğini gösterecek bilgiler, (iç hukuk yollarının tüketilmesi ve altı aylık süreye uygunluk)

– Başvurunun amacı ve başvurucunun AİHS’nin 41. maddesi uyarınca isteyebileceği hakkaniyete uygun tatmin konusundaki talebin genel çizgileri,

1. b) Başvurunun konusuna ilişkin sunulabilecek bütün belgelerin örnekleri

• Başvuru Dili

AİHM’nin resmi dili Fransızca ve İngilizce’dir. Ancak başvuruların sözleşme tarafı devletlerin resmi dillerinden birinde sunulması mümkündür. Başvuru formu Türkçe doldurulabilir. Başvurunun kabul edilebilir olduğu açıklanınca, iki resmi dilden (İngilizce veya Fransızca) birinin kullanılması gerekmektedir, ancak bu aşamadan sonra da daire veya Büyük Daire müsaade ederse başvuru yapılırken kullanılan dil kullanılmaya devam edilebilir.

• Başvuru Nereye Gönderilecektir?

Başvuru Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin yazı işleri müdürlüğüne postayla gönderilir.Dava dilekçesi gönderildikten sonra davanızın takibi için AİHM Yazı İşleri Müdürlüğünce dosya takip numarası gönderilecektir.

Adres:

Le Greffier de la CourEuropéennedesDroits de l’Homme

Conseil de l’Europe

F-67075 STRASBOURG CEDEX

• Başvuru İçin Bir Avukat Gerekli midir?

Bir avukat tarafından temsil edilmeksizin bireysel başvurucular kendileri başvuru yapabilirler. Ancak bir avukat tarafından temsil edilmeleri önerilmekte, ayrıca başvurunun kabul edilebilir olduğu açıklandıktan sonra ya da duruşmalarda avukat tarafından temsil edilmeleri istenebilmektedir.

Global Hukuk & Danışmanlık, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne alanında uzman avukat ve danışmanlar aracılığı ile gerekli başvuru ve dava takibini yapmaktadır.